Onderwijs op afstand: zo hebben we het voor elkaar gebokst

Opeens moesten onze scholen dicht. Een oplossing op papier was er wel: onderwijs op afstand. Maar hoe realiseer je dat in de praktijk? We hebben de afgelopen weken bergen werk verzet. En met succes: sinds het begin van deze week volgen al onze leerlingen digitale lessen. Kartrekker Linda le Grand (beleidsmedewerker Onderwijs en ICT) vertelt hoe we daar met elkaar in zijn geslaagd.

Het is woensdagmiddag 17.30 uur. Opgelucht kijkt Linda naar een overzicht van inkomende berichten in Microsoft Teams, de digitale omgeving waarin onze leerlingen hun dagelijkse lessen volgen. “Er komen veel minder vragen binnen dan ik dacht”, stelt ze tevreden. “Dat wijst erop dat de meeste leerlingen hun weg goed weten te vinden. Geloof me, dat is zó’n pak van m’n hart…”

Grote missie
Als beleidsmedewerker Onderwijs en ICT adviseert Linda onze directie over digitale toepassingen en technologieën die het onderwijs op onze scholen kunnen aanvullen. Toen ze twee weken geleden het gevoel kreeg dat fysiek onderwijs weleens onmogelijk kon gaan worden, begon ze aan een grote missie: onderwijs op afstand mogelijk maken voor alle leerlingen van Het Hooghuis.

“Enkele docenten zaten al ziek thuis”, vertelt Linda. “En ook ouders maakten zich in toenemende mate zorgen. Daardoor hielden we al in een vroeg stadium rekening met het scenario dat onze scholen moesten sluiten. Daarbij was er maar één ding belangrijk: de continuïteit van ons onderwijs. Maar om dat voor elkaar te boksen, moest er eerst nog heel wat gebeuren.”

“Er was maar één ding belangrijk: de continuïteit van ons onderwijs”

 

Van aanvullend naar vervangend
Digitaal onderwijs is natuurlijk niet nieuw op onze scholen. Sterker nog: we zijn er al relatief ver mee. Zo hebben leerlingen een eigen laptop, delen docenten soms online instructiefilmpjes en heeft iedereen toegang tot digitaal oefenmateriaal. Maar volgens Linda is het nogal een verschil om digitaal onderwijs niet op een aanvullende, maar op een vervangende manier in te zetten.

“Tot nu toe was ons digitale onderwijs aanvullend. Maar nu moest het de fysieke lessen op school in zijn geheel vervangen. De mate waarin leerlingen onze digitale leeromgeving kunnen gebruiken, vroeg dan ook om een enorme opschaling. En dan mogen we nog blij zijn dat we al over zo’n digitale omgeving beschikken. Dat maakt deze stap namelijk een stuk kleiner.”

Onderwijs op afstand inrichten
Dat opschalen was een intensieve klus. En het moest ook nog eens binnen een paar dagen gebeuren. Want vanaf het moment dat onze scholen verplicht op slot gingen, móést het onderwijs op afstand zo compleet mogelijk zijn ingericht.

Linda: “We hebben letterlijk dag en nacht doorgewerkt om alles voor elkaar te krijgen: van overleg met docenten over de inhoud van hun ‘online gereedschapskist’ tot en met het installeren en testen van modules met leerlingen. Gelukkig stellen uitgevers tegenwoordig al veel digitaal lesmateriaal ter beschikking. Daar horen ook oefeningen bij, zodat docenten de voortgang van leerlingen op afstand kunnen blijven volgen.”

“In alles hebben we geprobeerd om dicht bij de fysieke lessen te blijven en daarvan zoveel mogelijk onderdelen digitaal door te laten gaan. Dat heeft geresulteerd in ‘virtuele klaslokalen’.”

Live contact
Een belangrijk onderdeel van een fysieke les is het live contact tussen docenten en hun leerlingen. Maar juist dat was nog niet mogelijk in de bestaande digitale omgeving. Daarom kwam Linda – na groen licht van Stichting Carmelcollege – met het idee om Microsoft Teams uit te rollen. Dat maakt het onder meer mogelijk om videoverbindingen tussen meerdere deelnemers tot stand te brengen.

“In Teams zien leerlingen allerlei tegels”, aldus Linda. “Die staan voor de vakken die ze volgen. Als ze op zo’n tegel klikken, zien ze de opties die ze hebben. Ze vinden er bijvoorbeeld opdrachten die een docent heeft klaargezet. Of een video met uitleg over de theorie. Maar het mooie is: ze kunnen er ook deelnemen aan een videovergadering. Daarbij verschijnen de docent en hun klasgenoten tegelijk in beeld. Zo volgen ze de les allemaal vanuit hun eigen huis. En via de chat kunnen ze vragen stellen.”

“Iedereen gaat er vól voor, dat is fantastisch om te zien”

 

Reguliere rooster
Dankzij het harde werk van Linda en haar collega’s kunnen onze leerlingen de lessen uit hun reguliere rooster volgen. Maar dan dus op afstand in plaats van in een klaslokaal. Daarbij werken ze vanuit een digitale omgeving die ze al kennen. Volgens Linda heeft vooral dat laatste ervoor gezorgd dat de extreme overgang relatief eenvoudig is verlopen.

“Wat we hier met elkaar in heel korte tijd hebben neergezet, is echt bijzonder. In minder dan twee weken hebben we invulling gegeven aan een gigantische versnelling. Ook op andere scholen in het land werken onderwijsmedewerkers heel hard om zo goed en snel mogelijk in te spelen op deze onzekere tijden. Daarbij doen we allemaal een enorm beroep op elkaar.”

“Iedereen gaat er vól voor, dat is fantastisch om te zien”, besluit ze met emotie in haar stem. “Samen spelen we het klaar om ons onderwijs in deze extreme situatie ‘gewoon’ door te laten gaan. Dat ontroert me en maakt me hartstikke trots.”

Lees hier het nieuwsartikel ‘onderwijs op afstand: dit vinden onze leerlingen ervan’. 

Op de foto’s: leerlingen Nikky, Melissa, Joey & Ryan die thuis onderwijs op afstand volgen.